Op 10 januari 2018 werd de wet van 3 december 2017 "tot oprichting van de Gegevensbeschermingsautoriteit" gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De wet beoogt de huidige Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer (Privacycommissie) in overeenstemming te brengen met de Algemene Verordening Gegevensbescherming.
De Algemene Verordening Gegevensbescherming ("AVG") treedt op 25 mei 2018 in werking. Iedereen heeft inmiddels gehoord van de sancties op niet-naleving ervan, waaronder monsterboetes die kunnen oplopen tot 20.000.000 EUR of tot 4% van de totale wereldwijde jaaromzet van een onderneming (artikel 83 AVG). De wet van 3 december 2017 vormt de Privacycommissie om tot een Gegevensbeschermingsautoriteit ("GBA") met de nodige bevoegdheden om (onder meer) die sancties te kunnen afdwingen.
Hoe ziet de nieuwe Gegevensbeschermingsautoriteit eruit?
Om haar nieuwe taken op een efficiënte manier te kunnen uitoefenen, kent de wet aan de Gegevensbeschermingsautoriteit een bijzondere structuur toe. De GBA zal voortaan bestaan uit zes organen (artikel 7):
- Het directiecomité bepaalt het algemeen beleid en de prioriteiten van de GBA.
- Het algemeen secretariaat beheert de dagelijkse ondersteunende taken van de GBA.
- De eerstelijnsdienst ontvangt en behandelt klachten en verzoeken.
- Het kenniscentrum verleent advies en aanbevelingen over maatschappelijke en technologische ontwikkelingen die een impact kunnen hebben op de verwerking van persoonsgegevens.
- De inspectiedienst staat in voor het onderzoek en beschikt over uitgebreide onderzoeksbevoegdheden (cf. infra).
- De geschillenkamer is het administratief geschillenorgaan van de GBA en kan onder meer administratieve geldboeten opleggen wanneer zij inbreuken op de wetgeving vaststelt. Tegen beslissingen van de geschillenkamer staat hoger beroep open bij het Marktenhof (bij het Hof van Beroep) te Brussel.
Daarnaast wordt een onafhankelijke reflectieraad opgericht met vertegenwoordigers van de ondernemerswereld, beroepsfederaties, consumentenorganisaties en de academische wereld. De Gegevensbeschermingsautoriteit kan de reflectieraad raadplegen en om niet-bindende adviezen vragen (artikel 8).
Wat zijn de bevoegdheden van de Gegevensbeschermingsautoriteit?
Waar de huidige Privacycommissie momenteel hoofdzakelijk een adviesbevoegdheid heeft, zal de Gegevensbeschermingsautoriteit een toezichthouder zijn met alle bevoegdheden van adviesverlening tot onderzoek en vervolging.
De algemene opdracht van de GBA bestaat erin toezicht uit te oefenen op de naleving van de grondbeginselen van bescherming van persoonsgegevens en de wetten die bepalingen bevatten inzake de bescherming van de verwerking van persoonsgegevens (artikel 4). Daarbij kan de GBA inbreuken melden aan gerechtelijke autoriteiten (artikel 6) en zelf rechtsvorderingen instellen om de wetgeving in verband met de bescherming van persoonsgegevens te doen naleven (artikel 7).
In het bijzonder kan de GBA:
- Advies geven en informatie verstrekken aan particulieren, bedrijven en beleidsmakers over hoe zij de wetgeving inzake gegevensbescherming kunnen naleven.
- Bedrijven begeleiden zodat zij maximaal gebruik maken van preventieve instrumenten voorzien in de AVG zoals certificering, de naleving van gedragscodes of het inschakelen van een functionaris voor gegevensbescherming.
- Via de inspectiedienst verwerkingsverantwoordelijken en verwerkers controleren. Deze inspectiedienst kan voorlopige maatregelen opleggen (bijvoorbeeld de opschorting van de verwerking van persoonsgegevens), heeft de bevoegdheid om inlichtingen in te winnen, personen te identificeren of te verhoren, kan onderzoeken ter plaatse uitvoeren (met toestemming van de bewoner of na machtiging van een onderzoeksrechter), informaticasystemen raadplegen en kopiëren en goederen in beslag nemen of verzegelen (artikelen 64–91).
- Via de geschillenkamer een breed scala aan sancties opleggen, waaronder de beruchte administratieve boetes (artikel 100).
De wet treedt in werking op 25 mei 2018 (met uitzondering van hoofdstuk III over de benoeming van de leden van de GBA, dat bij publicatie in werking treedt). De koning kan evenwel bepaalde onderdelen van de wet vroeger in werking laten treden.
Wil u meer weten over de AVG en hoe uw bedrijf zich kan voorbereiden?
Raadpleeg onze website of neem contact op met één van onze specialisten.