De Europese Commissie heeft recent een aanbeveling aangenomen en twee voorstellen voorgesteld om het Europees vennootschapsrecht verder te harmoniseren en het deugdelijk bestuur van de beursgenoteerde Europese vennootschappen te verbeteren: een Aanbeveling van de Commissie over de kwaliteit van de corporate governance rapportering, een Voorstel van Richtlijn wat het bevorderen van de langetermijnbetrokkenheid van aandeelhouders betreft, en een Voorstel van Richtlijn inzake besloten eenpersoonsvennootschappen met beperkte aansprakelijkheid.
In haar Actieplan over het Europees vennootschapsrecht en corporate governance van 12 december 2012, heeft de Europese Commissie onder meer de volgende tekortkomingen inzake corporate governance vastgesteld:
- onvoldoende betrokkenheid van de aandeelhouders,
- onvoldoende transparantie met betrekking tot de identiteit van de aandeelhouders en het stembeleid van institutionele beleggers en volmachtadviseurs ("proxy advisors"),
- het complexe kader voor grensoverschrijdende operaties, en
- onvoldoende kwaliteit van de corporate governance rapportering.
Om tegemoet te komen aan die tekortkomingen, heeft de Europese Commissie op 9 april 2014 de volgende wetgevende initiatieven genomen:
Aanbeveling van de Commissie over de kwaliteit van de corporate governance rapportering ("pas toe of leg uit")
De Commissie is van mening dat de verklaringen die worden gepubliceerd door de vennootschappen onder de "pas toe of leg uit"-regel vaak onvoldoende zijn. Daarom heeft zij een aanbeveling voorbereid met richtsnoeren voor de Lidstaten, de instanties die bevoegd zijn voor de nationale corporate governance codes en de beursgenoteerde vennootschappen, met het oog op de verbetering van de kwaliteit van corporate governance rapportering. Een vennootschap zou bijvoorbeeld voldoende duidelijk, accuraat en bevattelijk moeten beschrijven waarom ze is afgeweken van een aanbeveling en welke andere maatregelen zij nam om de onderliggende doelstelling van die aanbeveling te bereiken.
Voorstel voor een wijzigingsrichtlijn wat de bevordering van de langetermijnbetrokkenheid van aandeelhouders betreft en wat bepaalde onderdelen van de corporate governance-rapportering betreft
Vanuit de vaststelling dat meer dan 60% van de minderheidsaandeelhouders van beursgenoteerde vennootschappen (veelal institutionele investeerders) niet deelnemen aan de besluitvorming op de algemene vergaderingen, stelt de Commissie in grote lijnen de volgende maatregelen voor om de langetermijnbetrokkenheid van aandeelhouders te bevorderen:
- Say on pay
Beursgenoteerde vennootschappen moeten een remuneratiebeleid uitwerken en jaarlijks een remuneratieverslag opstellen, waarin onder meer de individuele remuneratie van de bestuurders wordt bekendgemaakt en de ratio tussen de gemiddelde remuneratie van de bestuurders enerzijds, en de gemiddelde remuneratie van de voltijdse werknemers van de vennootschap anderzijds. Zowel het remuneratiebeleid (minstens om de drie jaar), als het remuneratieverslag (jaarlijks) zal ter goedkeuring aan de aandeelhouders worden voorgelegd. - Identificatie van aandeelhouders
Tussenpersonen moeten de vennootschap op haar verzoek onverwijld de naam en contactgegevens van de aandeelhouders meedelen die een beroep doen op hun diensten. Deze gegevens mogen alleen worden gebruikt om de uitoefening van de rechten van de aandeelhouders te bevorderen. - Transparantie van institutionele beleggers, vermogensbeheerders en volmachtadviseurs
Institutionele beleggers (dit zijn ondernemingen die werkzaamheden verrichten op het gebied van levensverzekeringen en instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening) moeten hun stemgedrag (per vennootschap) en beleid over aandeelhoudersbetrokkenheid openbaar maken. Hetzelfde geldt voor bepaalde aspecten van overeenkomsten van vermogensbeheer. Daarnaast moeten volmachtadviseurs waarborgen dat hun stemadviezen juist en betrouwbaar zijn en moeten zij op jaarbasis bepaalde informatie over de totstandkoming van hun stemadviezen openbaar maken. - Recht om te stemmen over transacties met verbonden partijen
Transacties met verbonden partijen die meer dan 5% van de activa van de vennootschap vertegenwoordigen of transacties die aanzienlijke gevolgen voor de winst of de omzet kunnen hebben, zullen ter goedkeuring aan de algemene vergadering worden voorgelegd. Transacties met verbonden partijen die minder dan 5% maar meer dan 1% van de activa van de vennootschap vertegenwoordigen, zullen openbaar worden gemaakt samen met een verslag van een onafhankelijke derde over de voorwaarden van de transactie.
Voorstel voor een Richtlijn inzake eenpersoonsvennootschappen met beperkte aansprakelijkheid
Met het oog op de vereenvoudiging van de oprichting van grensoverschrijdende vennootschappen en de aanmoediging van ondernemerschap, stelt de Commissie een nieuwe nationale vennootschapsvorm voor, de Societas Unius Personae ("SUP"), die in alle lidstaten dezelfde regels zou volgen. De SUP zou als belangrijkste kenmerk hebben dat zij eenvoudig kan worden opgericht, zonder nood aan enige machtiging of goedkeuring, via een online-registratie, en op basis van uniforme modelstatuten. De SUP zou een kapitaal hebben van minstens 1 EUR en zou slechts één aandeel hebben. Bij wijze van schuldeisersbescherming introduceert het voorstel een balanstest en solvabiliteitstoets die de mogelijkheid van de SUP beperken om uitkeringen aan haar aandeelhouder te doen.
Beide voorstellen zullen worden voorgelegd aan de Europese Raad en het Europese Parlement voor verder onderzoek en bespreking.