CAO nr. 109 voert de verplichting tot motivering van ontslag in en preciseert het kennelijk onredelijk ontslag. De krachtlijnen van deze CAO worden hieronder bondig samengevat.
Op 1 april 2014 trad CAO nr. 109 betreffende de motivering van ontslag in werking. Werkgevers in de private sector zijn nu verplicht om op vraag van de werknemer een ontslag te motiveren. Werknemers zijn bovendien beter beschermd tegen een kennelijk onredelijk ontslag.
Motivering van ontslag
Sinds 1 april 2014 zijn werkgevers verplicht om een ontslag te motiveren wanneer een ontslagen werknemer daar om vraagt. Werknemers hebben immers het recht om de concrete redenen te kennen die tot hun ontslag hebben geleid. CAO nr. 109 vermeldt strikte termijnen voor het verzoek van de werknemer en het antwoord van de werkgever.
Een werkgever die verzaakt aan zijn motiveringsplicht of niet tijdig motiveert, is aan de ontslagen werknemer een vergoeding verschuldigd van twee weken loon.
Kennelijk onredelijk ontslag
CAO nr. 109 definieert een kennelijk onredelijk ontslag als een ontslag van een werknemer die is aangeworven voor onbepaalde tijd, dat gebaseerd is op redenen die geen verband houden met de geschiktheid of het gedrag van de werknemer of die niet berusten op de noodwendigheden inzake de werking van de onderneming, de instelling of de dienst en waartoe nooit beslist zou zijn door een normale en redelijke werkgever.
Hoewel de commentaar bij CAO nr. 109 enkele preciseringen bevat over de notie kennelijk onredelijk ontslag, rijst de vraag hoe de rechtspraak dit begrip concreet zal invullen. Het lijkt waarschijnlijk dat teruggegrepen zal worden naar het vroeger bestaande willekeurig ontslag waarvan de omschrijving heel gelijkaardig is.
Is een ontslag kennelijk onredelijk, dan kan de ontslagen werknemer aanspraak maken op een bijkomende vergoeding van 3 tot 17 weken loon.
CAO nr. 109 geldt voor de private sector, maar is wel niet altijd van toepassing. Zo is CAO nr. 109 bijvoorbeeld niet van toepassing tijdens de eerste zes maanden van tewerkstelling, bij collectief en meervoudig ontslag of een ontslag naar aanleiding van de wettelijke pensioenleeftijd. Er gelden nog verschillende andere uitzonderingen, zodat het belangrijk zal zijn om in eerste instantie na te gaan of CAO nr. 109 van toepassing is of niet.
CAO nr. 109 is niet van toepassing op de publieke sector, maar een vergelijkbare regeling is er wel in de maak.