Met het decreet van 18 december 2015 houdende diverse bepalingen inzake omgeving, natuur en landbouw en energie, is de stedenbouwkundige melding in het Vlaamse Gewest grondig hertekend.
Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning heeft de melding van stedenbouwkundige handelingen, evenals de melding van de exploitatie van ingedeelde inrichtingen of activiteiten reeds grondig gewijzigd. De inwerkingtreding van het Omgevingsvergunningsdecreet is voorzien op 23 februari 2017 (zie Eubelius Spotlights maart 2016).
Gelijkaardige bepalingen worden nu reeds in de VCRO opgenomen. De Vlaamse decreetgever vond het immers niet opportuun om te wachten op de inwerkingtreding van het omgevingsvergunningsdecreet om deze "performantere meldingsprocedure" te implementeren.
Beoordeling van de gemelde handelingen
De nieuwe regeling werd ingevoerd op vraag van de gemeentes. Het college van burgemeester en schepenen gaat voortaan na of de gemelde stedenbouwkundige handelingen effectief meldingsplichtig zijn "of niet verboden bij of krachtens artikel 4.2.2, §1 VCRO". Het nazicht is daartoe evenwel beperkt, en omvat geen opportuniteitsoordeel over de aangemelde handelingen.
Indien de handelingen aanvaard worden binnen de meldingsplicht, wordt de melder hierover ingelicht in een aktename van melding.
Indien de handelingen echter niet aanvaard worden, omdat ze vergunningsplichtig zijn, omdat ze in strijd zijn met de toepasselijke stedenbouwkundige voorschriften, of omdat ze zelfs niet meldingsplichtig zijn (bijvoorbeeld omdat ze zijn vrijgesteld), weigert het college de aktename en wordt aan de melding geen verder gevolg gegeven. Dat was vroeger anders. Het college moest steeds van de melding "akte nemen", en kon louter in een begeleidend schrijven aan de melder aangeven dat de gemelde handelingen vergunningsplichtig en/of vrijgesteld waren.
Voorwaarden
In de aktename van melding kan het college van burgemeester en schepenen voortaan ook voorwaarden opleggen. Deze voorwaarden mogen de melding echter niet onevenredig beperken of verbieden.
Aktename van melding wordt geïntegreerd in de stedenbouwkundige vergunning
Als de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag zowel meldings- als vergunningsplichtige handelingen omvat, geldt de stedenbouwkundige vergunning als aktename voor het deel van de handelingen dat meldingsplichtig is.
Aanplakking
Een mededeling die te kennen geeft dat akte is genomen van de melding moet, door de persoon die de melding heeft verricht, gedurende dertig dagen worden aangeplakt op de plaats waarop de melding betrekking heeft.
Beroep bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen
De aktename van de melding door het college van burgemeester en schepenen kan door de belanghebbenden vermeld in artikel 4.8.11, §1 VCRO rechtstreeks worden bestreden bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Er wordt tegen de aktename geen administratief beroep bij de bestendige deputatie georganiseerd.
Handhaving
De uitdrukkelijke bepaling uit de VCRO die regulariserende meldingen toeliet, werd opgeheven. Ook de uitdrukkelijke verwijzing naar de gemeentelijke administratieve sancties die bij regulariserende (en dus laattijdige) meldingen, op grond van artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet, opgelegd konden worden, werd opgeheven. De gemeentelijke reglementen en verordeningen die een administratieve sanctie opleggen voor het laattijdig melden van handelingen, blijven evenwel geldig.
Wanneer het decreet van 25 april 2014 betreffende de handhaving van de omgevingsvergunning in werking zal treden (datum die op vandaag nog niet is gekend) zal het uitvoeren of voortzetten van meldingsplichtige handelingen, voorafgaand aan de betekening van de meldingsakte bestraft kunnen worden met een exclusieve bestuurlijke geldboete van maximaal EUR 50.000. Vanaf dat ogenblik worden de gemeentelijke reglementen of verordeningen die het uitvoeren van meldingsplichtige handelingen voorafgaand aan de melding sanctioneren, voor niet geschreven gehouden.
Inwerkingtreding
De aangepaste stedenbouwkundige melding is in werking getreden op 8 januari 2016.