De World Intellectual Property Day is een initiatief van de World Intellectual Property Organization (WIPO). Dit jaar heeft de IP Day als wereldwijd thema “IP and Youth: Innovating for a Better Future” (zie hier). De WIPO wil jonge ondernemers en ontwikkelaars ertoe bewegen om via intellectuele eigendomsrechten hun doelen te bereiken, inkomsten te genereren, banen te scheppen, lokale en globale uitdagingen aan te pakken en de ontwikkeling van gemeenschappen en landen te ondersteunen.
In 2022-2023 staan op Belgisch en Europees niveau drie belangrijke wetgevende ontwikkelingen op stapel: een nieuwe octrooirechtbank, een nieuwe Europese octrooititel en de Belgische omzetting van de jongste Europese richtlijn auteursrechten.
Het Eengemaakt Octrooigerecht (“Unified Patent Court”)
Sinds 2012 wachten we in Europa op een nieuw rechtbankensysteem voor octrooien (“patenten”). De bedoeling van de nieuwe rechtbank is om parallelle octrooiprocedures in verschillende EU-lidstaten te vermijden.
Vandaag moet u immers in elke EU-lidstaat afzonderlijk procederen over de geldigheid van (en daaraan gelinkt de inbreuk op) een nationaal luik van een Europees octrooi. Procedures per lidstaat zijn zeer duur en veroorzaken vaak tegenstrijdige vonnissen. Het Eengemaakt Octrooigerecht wordt een internationale rechtbank met lokale afdelingen in de lidstaten en een eigen werking. De uitspraken zullen onmiddellijk van toepassing zijn in alle deelnemende lidstaten. Ook België zal een lokale afdeling krijgen.
Door procedures voor het Grondwettelijk Hof in Duitsland liep dit project de laatste jaren vertraging op. Het Duitse parlement keurde vorig jaar uiteindelijk de ratificatiewet met de vereiste meerderheid goed. Daarna was het nog wachten op de ratificatie van het Protocol voor de voorlopige toepassing van het Eengemaakt Octrooigerecht door Oostenrijk in januari 2022. Door dit protocol kan de voorbereiding van het Eengemaakt Octrooigerecht starten: de aanstelling en opleiding van rechters, de huur van gebouwen, de organisatie van een griffie met eigen IT-systeem, enz. Indien alles goed gaat, zou de nieuwe internationale octrooirechtbank begin 2023 effectief van start kunnen gaan.
Het eenheidsoctrooi
Samen met het Eengemaakt Octrooigerecht komt er ook een nieuwe Europese octrooititel. Vandaag kennen we het Europees octrooi, maar dit is in wezen een “bundeloctrooi”, wat betekent dat het na de verlening ervan door het Europees octrooibureau uiteenvalt in verschillende nationale titels. Er moeten taksen betaald worden in elk land afzonderlijk en vaak moeten er ook nog vertalingen toegevoegd worden.
De bedoeling van het Eenheidsoctrooi is om een échte EU-titel tot stand te brengen met onmiddellijke gelding in het territorium van de deelnemende landen. U zal echter in de toekomst nog steeds de keuze blijven houden tussen een klassiek Europees octrooi en een Eenheidsoctrooi.
De Belgische omzetting van de Richtlijn auteursrechten
Op het domein van de auteursrechten verwachten we dit jaar de omzetting naar Belgisch recht van de Richtlijn 2019/790 inzake auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt en tot wijziging van Richtlijnen 96/9/EG en 2001/29/EG (“Auteursrechtrichtlijn”).
De belangrijkste blikvanger van de wet worden de nieuwe regeling en de sancties voor auteursrechtelijke inbreuken op onlineplatformen. Daarnaast komen er ook een aantal nieuwe uitzonderingen op het auteursrecht, zoals voor reproducties door instellingen voor cultureel erfgoed van werken of andere materialen die permanent deel uitmaken van hun collecties, met als doel het behoud van dergelijke werken of andere materialen.
